Was deze breuk Gods wil?

Sinds Bijbelse tijden, ik bedoel na de eerste eeuw van onze jaartelling, zijn jodendom en christendom erg uit elkaar gegroeid. Het was al in de tweede eeuw dat kerkvaders zoals Ignatius zich begonnen te keren tegen het Joodse geloof. Hij schreef bijvoorbeeld: ‘Als we nog steeds leven volgens de Joodse wet erkennen we dat we de genade niet hebben ontvangen.’ Hij noemde het Joodse geloof zuurdeeg dat slecht was en weggedaan moest worden. In die tijd begon men te spreken over ‘christendom’, waarmee men zich steeds meer begon af te zetten tegen ‘jodendom’. In de Bijbel komen die termen helemaal niet voor. 

Alle apostelen van Jezus waren Joden die, nadat zij tot geloof in Jezus waren gekomen en Hem als de Messias van Israël gingen prediken, helemaal Jood bleven. Was het Gods bedoeling om met het zenden van Zijn Zoon en de uitstorting van de Heilige Geest een nieuwe religie te doen ontstaan? Zo kijken wij er wel naar. Het christendom is toen ontstaan. Maar Paulus zegt in Romeinen 15 dat Jezus gekomen is om de beloften aan de vaderen gedaan te bevestigen. De eerste volgelingen van Jezus hoorden bij Israël en de gemeenschap van Jezus-gelovigen uit die tijd vormden een beweging binnen het Jodendom. Het was een volledig Joods-intern gebeuren. De Joodse gelovigen in Jezus bleven de tempel en de synagogen bezoeken, bleven de besnijdenis praktiseren en de Joodse feesten vieren en volgens de Thora leven. Handelingen 21 bijvoorbeeld maakt dat heel duidelijk. Voor de heidenen die er later bijkwamen bleek dat uiteindelijk niet Gods bedoeling te zijn, zoals de Thora zelf ook allang aangaf. 

Vandaag de dag is het Messiaanse Jodendom groeiende. Vroeger werd er misschien meer over Joodse christenen gesproken. Dat mag wel, maar de naam Messiaanse Jood is denk ik meer overeenkomstig het Nieuwe Testament. Daarmee geef je uitdrukking aan het feit dat zij ook nog bij het Joodse geloof horen. Messiaanse Joden vervullen en heel belangrijke rol in deze tijd. Na vele eeuwen zijn zij er weer, Joden die Jezus belijden maar ook nog als gelovige Jood blijven leven, net als Paulus en al die anderen uit de eerste eeuw. Zij vervullen een brugfunctie tussen christenen en Joden. Wij leren van hen dat Jezus en Zijn Joodse volgelingen helemaal bij Israël horen. Jezus is onlosmakelijk verbonden met Israël. Joden leren van hen dat je in Jezus kan geloven zonder het Jood-zijn los te laten. We moeten maar verder blijven nadenken over de vraag of de breuk tussen christendom en jodendom Gods wil was.

Ds. Oscar Lohuis

Verschenen in Israël Aktueel mei 2020